Waardevolle gebouwen

Over het begrip "waardevol" kun je lang en breed praten, want wat voor de een waardevol is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Als het gaat over de waarde van gebouwen, dan zijn de meningen onderling vaak ook zeer verdeeld. De overheid maakt onderscheid tussen een rijks- en een gemeentelijk monument en heeft hier definities voor vastgesteld. Gebouwen met een van deze monumentale titels dragen een schildje op hun pand om als zodanig herkenbaar te zijn. Het schildje voor een rijksmonument is landelijk bepaald, maar voor een gemeentelijk monument heeft iedere gemeente een eigen ontwerp.

Een rijksmonument is een gebouw dat door cultuurhistorische waarde en schoonheid van nationaal belang is. De Rijksoverheid beschermt rijksmonumenten met als doel de monumentale waarde ervan te behouden. Rijksmonumenten vallen onder de Erfgoedwet.

Een gemeentelijk monument is in Nederland een bouwwerk, archeologische vindplaats of landschappelijke structuur die op grond van een gemeentelijke monumentenverordening bescherming geniet vanwege bijzondere cultuurhistorische of architectonische waarde. Het is aan de gemeente om een gemeentelijk monument aan te wijzen.

De gemeente Steenbergen heeft zowel rijks- als gemeentelijke monumenten om de monumentale en de cultuurhistorische waarden van een pand in stand te houden. Er is regelmatig discussie over wat wel en niet beschermd is. Ten onrechte wordt nogal eens gedacht, dat alleen de buitenzijde of de voorgevel bescherming geniet. In principe heeft het hele pand beschermde status, wat betekent dat naast de buitenkant van het pand, ook de structuur van het gebouw, bijgebouwen, interieur, e.d. onderdeel zijn van het momument. Alles wat niet onder de monumentale status valt staat expliciet beschreven.

Naast rijks- en gemeentelijke monumenten heeft Steenbergen veel beeldbepalende panden. Zo'n pand bezit kwaliteiten of cultuurhistorische waarden die van betekenis zijn voor de directe omgeving van het object. Beeldbepalend hoeft niet direct te verwijzen naar de esthetische kwaliteit van een gebouw. Beeldbepalende panden zijn kenmerkend voor de omgeving of bepalen nadrukkelijk het beeld van de omgeving. Denk hierbij aan de historische boerderijen in het open polderlandschap of historische panden in een dorpskern. De waarde van een beeldbepalend pand volgt vooral uit de mate waarin het pand kenmerkend is voor de omgeving en minder vanwege de intrinsieke kwaliteit.

Rijks- of gemeentelijke momunenten hebben op deze website links van het adres het schildje, wat ook op het pand te vinden is. Voor panden, die vallen onder waardevolle bouwerken volgens het besluit van de gemeenteraad op 07-07-2020, dragen geen schildje op hun pand. Speciaal voor deze website is er een schildje ontworpen, die ook links van het adres te vinden is. 

Deze waardevolle bouwwerken zijn in drie categorieën verdeeld:

1 ster : beeldpalend pand

2 sterren : behoudenswaard

3 sterren : zeer behoudenswaard